नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) घोषणा–पत्र

युवा भन्नाले १६ वर्षदेखि ४० वर्षसम्मका महिला, पुरुष तथा अन्यलिङ्गीलाई पनि लिनु पर्दछ । देशको कुल जनसंख्याको अधिकांश संख्या युवाहरू कै रहेको छ । शारीरिक, मानसिक दृष्टिकोणले सबैभन्दा क्रियाशील युवाहरू नै हुन्छन् । त्यसकारण देशको आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक वा सांस्कृतिक रुपान्तरणको प्रश्नमा युवाहरूको अत्यन्त महत्वपूर्ण स्थान हुन्छ । देश र जनताको भविष्य निकै हदसम्म युवाहरूको भूमिकामा आधारित हुन्छ । तर सामन्तवादी र बुर्जुवा पू“जीवादी शोषण र दमनकारी तथा भेदभावमुलक राज्यसत्ता कायम रहुन्जेल शोषित तथा उत्पीडित वर्ग र समुदायको मुक्ति संभव छैन । त्यसैले यस्तोखाले राज्यको पूर्ण उन्मुलन र आमुल परिवर्तनकारी दिशालाई मार्ग प्रशस्त गर्ने जनवादी राज्यसत्ता निर्माण, स्थापना र निरन्तर क्रान्तिको उद्देश्यलाई आत्मसाथ गर्न सामाजिक क्रान्तिको बैज्ञानिक सिद्धान्तलाई अंगिकार गर्न आवश्यक छ । त्यसकारण नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले मुलतः माक्र्सवाद, लेनिनवाद, माओ–त्सेतुङ्ग विचारधारा मान्ने वामपन्थी, देशभक्त, जनतान्त्रिक तथा क्रान्तिकारी युवाहरूलाई गोलवन्द गरेर राष्ट्रियता र जनजिविकाको सवालमा संघर्ष गर्दै सामन्तवादी तथा दलाल नोकरशाही पू“जीवादीहरुलाई पूर्णरुपमा परास्त गर्दै आमुल परिवर्तनको लागि मार्ग प्रशस्त गर्न सचेत र संगठित हु“दै विस्तारवादी, साम्राज्यवादी तथा सबैखाले प्रभुत्ववादी शक्तिहरुलाई परास्त गर्नको लागि आफ्नो क्रान्तिकारी जिम्मेवारीहरू पूरा गर्न क्रियाशील गर्ने प्रयत्न गर्नुपर्दछ ।

नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) माक्र्सवाद, लेनिनवाद, माओ त्सेतुङ विचारधारालाई पथ प्रदर्शक सिद्धान्त स्वीकार गर्ने सम्पूर्ण वामपन्थी, प्रगतिशील, देशभक्त तथा क्रान्तिकारी युवाहरुको प्रतिनिधित्व गर्ने जुझारु र अनुशासित संगठन हो । यो नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (एकीकृत) को सहायक संगठन हो । नेपालका वहुसंख्यक युवाहरु किसान, मजदुर जस्ता श्रमिक वर्ग तथा शोषित–उत्पीडित समुदायका नै छन् । देशका अधिकांश युवाहरु अनेक प्रकारका शोषण, दमन र उत्पीडनबाट ग्रसित छन् । ति सबै प्रकारका शोषण, दमन र उत्पीडनबाट मुक्ति हुन र समाजलाई मुक्त गराउनका लागि युवाहरु नै सबैभन्दा क्रियाशिल हुन्छन् । तर अनेक प्रकारका अन्धविश्वास, कुरीति, सामन्ती तथा साम्राज्यवादी संस्कृति र चिन्तनको प्रभावले गर्दा सबै प्रकारको शोषण, दमन र उत्पीडनबाट मुक्ति चॉहदाचॉहदै पनि युवाहरुले सही दिशा लिने कुरामा अन्यौलता कायम छ । निराशा र कुण्ठाले गर्दा कयौं युवाहरु अनेक प्रकारका कुलत र विकृतिको शिकार भइरहेका छन् । यि र यस्ता प्रकारका समस्याहरुबाट मुक्त हुन सामन्तवादी र नोकरशाही तथा दलाल बुर्जुवा पू“जीवादी व्यवस्थाबाट संभव छैन । यस प्रकारको स्थितिबाट मुक्त गर्न माक्र्सवाद, लेनिनवाद, माओ त्सेतुङ विचारधाराको बैज्ञानिक सिद्धान्तको आधारमा युवाहरुलाई चेतनशिल बनाउदै र संगठित गर्दै नया“ जनवादी क्रान्ति सम्पन्न गरेर त्यसप्रकारको राज्यसत्ता स्थापना गरि समाजवादी तथा साम्यवादी मानव सभ्यताको निर्माण र स्थापना पश्चात मात्र आम जनताका आधारभुत आवश्यकताहरु पुरा हुदै जान्छन् र वर्गीय भेदभावबाट जन्मिएका सबै प्रकारका असमानता र उत्पीडन पनि निर्मुल भएर जान्छन् भन्ने समाजिक क्रान्तिको वास्तविक सत्यको बोध गराउन आवश्यक छ । सामन्तवाद, विस्तारवाद, प्रभूत्ववाद, साम्राज्यवाद तथा सबै खाले प्रतिक्रियावादको विरुद्ध संघर्ष गर्नु, नयॉ जनवादी क्रान्तिको पक्षमा भूमिका खेल्नु, राष्ट्रियता, जनतन्त्र र जनजीविकाको लागि संघर्ष गर्नु, बैज्ञानिक समाजवादी र साम्यवादी राज्यसत्ताको निर्माण र स्थापनाको लागि निरन्तर संघर्षरत रहनु, दक्षिणपन्थी, उग्रवामपन्थी, मध्यपन्थी अवसरवाद लगायत सबैखाले अवसरवादको विरुद्ध निर्मम संघर्ष गर्नु, सर्वहारा संस्कृतिको विकास र आर्थिक तथा सामाजिक रुपान्तरणको पक्षमा क्रियाशिल हुनु नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) को प्रमुख उद्देश्य हुनेछ ।

नयॉ जनवादी क्रान्ति सशस्त्र संघर्ष वा बल प्रयोग विना सम्भव छैन । यो प्रकारको आवश्यकतालाई पुरा गर्न वा क्रान्तिकारी भूमिका निर्वाह गर्नका लागि नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) आफै सक्षम र सुदृढ बन्न आवश्यक छ । त्यसको लागि क्रान्तिकारी युवाहरु संघर्षसिल तथा सबै मुक्तिकामी हरेक आन्दोलनमा वलिदान दिन सक्ने अनुशासित र लडाकु हुन आवश्यक छ । त्यसकारण नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले आप्mनो संगठनको चरित्र निर्माणलाई त्यस दिशातिर निर्देशित गर्नेछ ।

युवाहरूको आफ्नो कुनै वेग्लै वर्ग हुन्न । उनीहरू शोषक र शोषित दुवै वर्गवाट आएका हुन्छन् । तर पनि युवाहरूको समस्यालाई वर्ग संघर्षको सन्दर्भमा नै बुझ्ने, हल गर्ने र रूपान्तरण गर्ने प्रयास गर्नुपर्दछ । देशको वहुसंख्यक युवाहरू शोषित–उत्पीडित र मेहनतकस जनता वा श्रमजीवि वर्गका नै छन् । त्यसकारण उनीहरूको समस्या पनि शोषित–पीडित वर्ग, समुदाय र श्रमजीवि जनताले भोगिरहेका आम समस्याहरु कै रूपमा बुझ्नु पर्दछ र त्यसैले युवा आन्दोलनलाई उत्पीडित वर्ग र समुदायको मुक्तिकामीे संघर्षको अभिन्न अंगको रूपमा अगाडी बढाउने प्रयत्न गर्नु पर्दछ ।

नेपाल कृषि प्रधान देश हो । जमिनको ठूलो हिस्सा मुठीभर शोषक वर्गको स्वामित्वमा छ । जमिनबाट हुने उत्पादनको कुल हिस्सा तिनै शोषक वर्गको हातमा जान्छ । देशमा एकातिर कृषि क्षेत्र व्यवसायिक विकासको स्थितिमा छैन नै, अझ निर्वाहमुखि खेति पनि हुन नसक्नु र अर्कोतिर औधोगिक विकास नहुनुले र भएका सीमित उद्योगहरुमा दलाल, नोकरशाही तथा साम्राज्यवादी वित्तिय पू“जी लगानीको उपस्थिति हावी रहेकोले यि दुबै क्षेत्रमा गरिखाने वर्गको अवस्था अझ जर्जर र कष्टपूर्ण छ । त्यसैले दुबै क्ष्ँेत्रका सम्बन्धित मजदुर तथा गरिखाने वर्ग र समुदायका समस्याहरु पनि एक–अर्कासंग सम्बन्धित छन् । सामन्तवादी, प्रतिक्रियावादी दलाल तथा नोकरशाही पू“जीवादी राज्य सत्ताको कारणले गर्दा देशको श्रमजीवि मेहनतकश वर्ग शोषित र उत्पीडित छन् । त्यसको परिणाम यो हुन्छ की मजदुर र किसान युवाहरूले अत्यन्तै गरीबी र कष्टपूर्ण जीवन विताउनु पर्दछ । भूमिहीन सुकुम्वासी तथा गरिब र उत्पीडित युवाहरूको गॉस, बा“स, कपास लगायतका अधिकारहरू माथि उल्लेखित प्रकारको प्रतिक्रियावादी व्यवस्थावाट संभव छैन । त्यसको समाधानको एक मात्र उपाय क्रान्तिकारी भूमिसुधार र औधोगिक विकासमा जोड दिनु र समाजमा भैरहेको सबैप्रकारको शोषण र उत्पीडनका विरुद्ध संघर्ष गर्नु हामी क्रान्तिकारी, देशभक्त, जनतान्त्रिक र वामपन्थी युवाहरूको प्रधान कर्तव्य हो । अथवा यस्तो सत्ताको बैज्ञानिक विकल्प वा निषेध नया“ जनवादी क्रान्तिको अनिवार्य अपरिहार्यता हो । किनभने यस्तो राज्य व्यवस्थामा गरिब किसान, कृषि क्षेत्रमा काम गर्ने कृषि मजदुर, सुकुम्बासी, हलिया“, कमैया“हरुको देशको कुल जनसंख्याको अत्यधिक संख्या रहेको हुन्छ भने अर्कोतिर शिशु अवस्थामा रहेको औधोगिक क्षेत्रमा क्रान्तिकारी मजदुरहरुको विकास भइरहेको हुन्छ । यस्तो प्रकारको सामाजिक व्यवस्थामा देशको कुल जनसंख्याको वहुमत संख्या यहि वर्गमा हुने भएकोले र उनीहरु नै मुठ्ठीभर शोषक, सामन्त, दलाल नोकरशाही पू“जीपतिहरु र उनीहरुद्वारा संरक्षित विस्तारवादी तथा साम्राज्यवादीहरुबाट वहुमत संख्या माथि बर्बर र दमनकारी शासन गरिरहेका हुन्छन् । वहुमत संख्यामा रहेका न्यायप्रेमी जनताको राज्य स्थापना गर्न र मुठ्ठीभर प्रतिक्रियावादी शोषकहरुलाई परास्त गरि त्यी आधारभुत वर्गका किसान, मजदुरहरु र न्यायप्रेमी जनसमुदायको अधिनायकत्व स्थापित गर्न नया“ जनवादी क्रान्तिको अपरिहार्यता बन्दछ । त्यसैले नया“ जनवादी क्रान्ति सम्पन्न गर्न नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले शसक्त भुमिका निर्वाह गर्नु पर्दछ ।

हामी युवाहरू पञ्चायती कालमा सबै प्रकारका मौलिक अधिकारबाट वञ्चित थियौं । संगठन, प्रकाशन, सभा, सम्मेलन, विचार अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रता आदि अधिकारहरू प्राप्त थिएनन् । बहुदलीय व्यवस्थाको आगमनपछि केही सीमित अधिकारहरू त प्राप्त भए तर सत्ताले विभिन्न कोणहरूबाट दमन र हस्तक्षेप कायम गर्दै नै रह्यो । तथापि यो स्थितिको राज्य व्यवस्था हु“दा हु“दै पनि प्रतिगमनको अवस्था रहि नै रह्यो । त्यसैले यस्तो प्रकारको सीमित अधिकार रहेको बहुदलीय व्यवस्थाको आगमनले ल्याएको अधिकारहरूलाई पनि रक्षाको लागि निरन्तर संघर्ष गर्दै जानु पर्ने स्थिति रहेको छ । नत्र ति अधिकारहरू फेरी खोसिन सक्छन् । प्राप्त भएका सीमित अधिकारहरूको रक्षा गर्दै थप अधिकारको निम्ति निर्मम संघर्ष अनिवार्य छ । किनकी बहुदलीय व्यवस्थाले पनि नेपाली युवाहरूको समस्याहरू हल गर्न सक्दैन । त्यसको लागि नयॉ जनवादी, समाजवादी तथा साम्यवादी व्यवस्थाको दिशातिर बढ्न आवश्यक छ । शोषक वर्गको हातमा रहेको सत्तालाई खोसेर शाषित वर्गको हातमा ल्याउन युवा शक्तिले देशका सम्पूर्ण क्रान्तिकारी जनतासित एकाकार भई नया“ जनवादी क्रान्तिको पक्षमा जनमत तयार गरी शक्तिशाली आन्दोलन उठाउनु पर्ने आवश्यक छ ।

नेपाली युवाहरूमा अहिले भइरहे कै शिक्षा प्राप्त गर्नेे अवस्था पनि अत्यन्तै चिन्ताजनक छ । भएको शैक्षिक अवस्था पनि जनमुखी र व्यवहारिक छैन । देशमा शिक्षा र उच्च शिक्षाका नगन्य रूपमा भएको अवसर पनि हाल शहर र त्यो पनि उच्च वर्गका युवाहरूमा मात्र सीमित छ । त्यसका साथै एकातिर सरकारले शिक्षालाई निजीकरण र व्यापारीकरण गर्ने प्रश्रय दिएकोले सीमित वर्गको स्वार्थसिद्ध र पक्षपोषण गर्ने शैक्षिक नीति विद्यमान र निरन्तरतामा छ भने अर्कोतिर दिनानुदिन निम्न र गरीब तथा उत्पीडित वर्ग र समुदायका युवाहरूले हाल भइरहेको शैक्षिक क्षेत्रवाट पनि हात धुनु पर्ने स्थिति सृजना हु“दै गइरहेको छ । भएका सीमित शैक्षिक सुविधाहरू पनि मुख्यत शहर केन्द्रीत र उच्च वर्गकाहरूलाई मात्र प्राप्त छ । यस्तो स्थिति पूर्णत हटाइनु पर्दछ ।

देशका युवाहरूलाई उचित रोजगारीको अवसर छैन । भएका सिमीत कामको क्षेत्र पनि तिनै उच्च वर्गको हातमा छ । जसको कारणले गर्दा दिनहु“ निम्न, गरीब तथा उत्पीडित वर्ग र समुदायका लाखौं लाख युवाहरू विदेश पलायन हुने क्रम बढ्दो छ । सरकारले युवाहरूलाई क्षमता अनुसार स्वदेशमै रोजगारीको व्यवस्था मिलाउनुको साटो युवाहरूलाई विदेश पलायन बनाउने नीति र कार्यक्रमलाई नै प्रश्रय दिने कार्य संचालन गरेको छ । सरकारले विदेशी राष्ट्रसंग रोजगारको लागि हात फैलाएर भिख मागिरहेको छ । जसको कारण परामुखी र पराधिन संस्कृतिको गलत मानसिकताले राष्ट्रिय र स्वाधिन संस्कृतिको निर्माणमा चुनौति थप्दै लगेको छ । त्यसैले जनमुखी र बैज्ञानिक प्रणालीमा आधारित शैक्षिक विकास र स्वदेश मै रोजगारको लागि न्यायप्रेमी र क्रान्तिकारी युवाहरूले संगठित रूपले निर्मम संघर्ष गर्नुपर्ने आवश्यकता तड्कारोरुपमा देखिएको छ । निःशुल्क, वैज्ञानिक र जनमुखी शिक्षाको लागि र रोजगार सृजना गर्ने ग्यारेन्टीको पक्षमा जोडदार रूपले आवाज उठाउनु पर्दछ ।

स्वास्थ्यको अवस्था पनि चिन्ताजनक रूपमा छ । युवाहरूको आर्थिक र शैक्षिक अवस्था कमजोर भएको कारणले गर्दा उनीहरूको स्वास्थ्यमा पहु‘च पुग्न सकिरहेको छैन । गाउ‘मा राम्रा स्वास्थ्य केन्द्रहरू छैनन् । भएका अस्पतालहरू पनि शहर केन्द्रीत छन् । त्यो पनि अत्यत्न महंगो छ । स्वास्थ्य जस्तो अति संवेदनशिल क्षेत्रलाई पनि सरकारले बेवास्ता गरेको कारणले यो क्षेत्रमा पनि नीजि र दलाल पू“जीपतिहरु नै हावी छन् । जसको कारण स्वास्थ्य क्ष्ँेत्र अत्यन्तै खर्चिलो र महङ्गो व्यापार क्ष्ँेत्र बनेको छ । थोरै रकमले उपचार गराउन सकिने अवस्था छैन । जसको कारणले गर्दा लाखौं लाख युवाहरूको जीवन कष्टकर र दहनीय बनेको छ । उपचारै नपाइकन मर्नुपर्ने अवस्थालाई बदल्न युवाहरूले संघर्ष गर्नु पर्दछ ।

आज पनि युवाहरू अनेक प्रकारका अन्धविश्वास, कुरीति, साम्प्रदायिक चिन्तन आदि द्वारा ग्रसित छन् । राज्यले युवाहरूलाई भ्रष्ट र पतित पार्नै उनीहरूका बीचमा योजनावद्ध किसिमले छा“डावाद, यौन उच्छृङखलता, नग्न प्रदर्शन, पश्चिमी पू‘जीवादी विकृतिहरू, पाश्चात्य साम्राज्यवादी संस्कृतिहरू तथा विभिन्न प्रकारले दुव्र्यसनलाई प्रश्रय दिने क्षणिक उपभोगवादी संस्कृतिलाई फैल्याउने काममा प्रोत्साहन गरिरहेको छ । प्रतिक्रियावादी सामन्ती र विकृत उपभोगवादी पू“जिवादी संस्कृतिले पनि युवाहरूको स्वस्थ मानसिक विकासमा निकै ठूलो क्षति पु¥याई रहेको छ । यी सबैका विरुद्ध पनि युवाहरूले व्यापक सांस्कृतिक आन्दोलन संचालन गर्नु आवश्यक छ । त्यसैले महान सर्वहारा सांस्कृतिक क्रान्तिको बाटोमा अगाडि बढ्दै सामाजिक क्रान्तिकोे सुनिश्चितता हुने दिशा निर्देशलाई पहिल्याउन जरुरी छ । त्यसका लागि जनवादी सांस्कृतिक आन्दोलनको उठान गर्न आवश्यक छ ।

विभिन्न क्षेत्रमा रहेका युवाहरूको आ–आफ्नै प्रकारका समस्याहरू छन् । विद्यार्थी समूह युवाहरूको संगठित, जागरुक, संंघर्षशील समूह हो । तर गरीबिको कारण गरीब र उत्पीडित वर्ग र समुदायका युवाहरुको शैक्षिक संलग्नताको अनुपात अत्यन्त थोरै छ । देशको एउटा ठूलो संख्या दलित र आदिबासी जनजाती युवाहरूको छ । यो समुहका अधिकांश युवाहरु उपेक्षित र उत्पीडित त छदै छन् नै, गरीबिको ठुलो अनुपात पनि यहि समुदायको छ । यसर्थ देशमा सबैभन्दा परिश्रमी तर सबैभन्दा गरीब, अशिक्षित र उपेक्षित युवाहरू पनि यही वर्ग र समुदायमा छन् । यो समस्याको निरन्तरताको कारणले समाज र देशमा उपलब्ध अवसरमा यी युवाहरुले हात धुनु परेको छ । यसले अझ असमान वितरणलाई निरन्तरता दिएको छ । समाजमा उनीहरू अत्यन्त घृणा, अपमान र तिरस्कारको पात्र हुनु परेको छ ।

महिला युवाहरूको स्थिति पनि अत्यन्तै चिन्ताजनक छ । हाम्रो समाजमा नारीहरूमाथि पुरुषको प्रभूत्व र पुरुषहरूप्रति नारीहरूको गुलामीलाई स्वतःसिद्ध मानिन्छ । जन्मदादेखि नै छोरा र छोरीका बीच भेदभाव गर्न थालिन्छ । सम्पत्तिमाथिको असमान अवसरको कारणले ठूलो विभेदको अवस्था महिला र पुरुषमा अझै कायमै छ । चरित्र, चाल–चलन, व्यक्तिगत आचरण, नैतिकता आदि प्रश्नवारे पनि पुरुष र महिलालाई वेग्लै मापदण्डले हेरिन्छ । अझ तेस्रो लिङ्गी मानिसहरुलाई सामान्य मानिसको रुपमा अस्वीकार गर्ने अवस्था छ । यसको अर्थ समाजमा लिङ्गीय भेदभाव र त्यो अनुसारको दृष्टिकोण अपनाउने परम्परा अत्यन्त कायम छ । समाजमा यतिवेला केही जागरुकता देखिएको भएता पनि त्यो पर्याप्त छैन ।

देशका आदिवासी÷जनजाती, अल्पसंख्यक तथा पिछडीएका समुदायमा युवाहरूको समस्या अत्यन्तै नाजुक र पिछडीएको अवस्था छ । उनीहरूमाथि आर्थिक, राजनैतिक, सामाजिक, सांस्कृतिक लगायत सबै क्षेत्रमा भेदभाव र असमानता लादिएको छ । वास्तवमा उनीहरूको अवस्थालाई हेर्ने हो भने उनीहरू अत्यन्तै निन्दनीय शोषण र अत्याचारको शिकार भएका छन् ।

त्यस्तै भौगोलिक विकटता र भएका विकास पनि केन्द्रीकृत र असमान वितरण भएकोले पनि युवाहरूले प्राप्त गर्ने अवसर, सुबिधा र सामाजिक अवस्थामा अत्यन्त अन्तर छ । सुगमता र दुर्गमताको कारणले हरेक क्षेत्रमा विभेद र असमानता कायम छ । यसले असमान वितरणलाई अत्यन्त बढवा दिएको छ । दुर्गमताको कारणले सीमित सुविधा र अवसर पनि समान ढंगले उपयोग गर्नबाट उनीहरू बन्चित छन् ।

माथि उल्लेखित तमाम समस्या र असमानताहरुको विरुद्ध र यी कारणले बहुआयमिकरुपमा मानवसमाजमा कलंक र दुष्प्रभाव निम्त्याउन सक्ने भविष्यका चुनौतिलाई पनि मध्येनजर गरेर उनीहरूको जीवनमा सबै सुविधा, विकासमा सबैको अवसर, समानता, स्वतन्त्रता, न्याय र अधिकारको पक्षमा डटेर लड्न र सबैप्रकारका अन्याय, उत्पीडन, नियन्त्रण, भेदभावपूर्ण व्यवहार र दृष्टिकोणको विद्यमानता र निरन्तरतालाई अन्त्य गर्न नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले ठोस र क्रान्तिकारी भुमिका खेल्नु पर्दछ ।

युवाहरूको लागि मानसिक विकास, खेलकुद, स्वास्थ्य, मनोरञ्जन, वैज्ञानिक शिक्षाको सुविधा, स्वास्थ्यमा सबै जनताको सर्वसुलभता, देशभित्रै रोजगारीको अवसर, सभ्य र समुन्नत समाजको निर्माणको निम्ति जनवादी सांस्कृतिक आधारको खोजी, जनमुखी संस्कृतिलाई प्रोत्साहन र विकासमा जोड दिनु अनिवार्य छ । त्यसको लागि युवाहरूको संगठित आन्दोलनको खॉचो छ । त्यो आवश्यकतालाई पूरा गर्न नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ(एकीकृत) ले उचित र शसक्त भूमिका खेल्नु पर्दछ । सम्पुर्ण देशभक्त, जनतान्त्रिक, वामपन्थी तथा क्रान्तिकारी युवा शक्तिहरूलाई गोलवन्द पार्दै आमुल परिवर्तनको दिशामा शसक्त आन्दोलन उठान गर्न निरन्तर सचेतताका साथ लाग्नु पर्दछ ।

माथि उल्लेख गरिएका युवाहरूका समस्याहरू वास्तवमै वेग्लै समस्याहरू होइनन् । ती अन्य शोषित–पीडित मेहनतकस जनताको समस्याहरू समाधान हुदै जाने क्रममा ती र त्यस्ता प्रकारका युवाहरुको समस्या समाधान हुदै जानेछन् । त्यसकारण युवाहरूले युवाहरुको आफ्नो आन्दोलनलाई देशमा चलिरहेको न्याय र मुक्तिको लागि बलिदानीपूर्ण सघर्षका साथ अगाडि बढाउने प्रयत्न गर्नु पर्दछ । जनसंख्याको सबभन्दा ठुलो र सक्रिय अंगका हैसियतले देशका सम्पूर्ण शोषित–पीडित जनता तथा उनीहरूले भोगिरहेका तमाम प्रकारका अन्याय, शोषण, दमन, भेदभाव र असमानताका विरुद्धको संघर्षप्रति युवाहरूको अत्यन्त ठुलो जिम्मेवारी र उत्तरदायित्व हुन्छ । त्यसकारण जनताको हित, आवश्यकता र क्रान्तिको लागि लगातार संघर्ष गर्दै जानु र त्यी आधारभुत वर्ग र समुदायका सघर्षहरूमा साथ दिनु सचेत र संगठित युवाहरूको अन्त्यन्तै महत्वपूर्ण जिम्मेवारी हुन्छ । जनतामा क्रान्तिकारी चेतना ल्याउनु र क्रान्तिको लागि आधार तयार पार्ने काम गर्नु पनि सचेत युवाहरूको उत्तरदायीत्व र कर्तव्य हुनजान्छ । यो कार्य हामीहरू तीन किसिमले गर्न सक्दछौ । प्रथम, जनताको बीचमा क्रान्तिकारी विचारको प्रचार–प्रसार गरेर, द्वितीय, मजदुर र किसान तथा आम आधारभुत वर्ग, समुदाय र न्यायप्रेमी जनतालाई संगठित गरेर, तृतीय, सही विचारका साथ न्याय र मुक्तिको आन्दोलनलाई नया“ जनवादी क्रान्ति, समाजवाद तथा साम्यवादी दिशामा शसक्तरुपले अगाडि बढाएर ।

वर्तमानमा भइरहेको व्यवस्थाले जनताको आधारभुत समस्याको समाधान गर्न सक्दैन । अर्ध–सामन्ती र अर्ध–औपनिवेशिक आधार संरचनामा आधारित राज्यसत्ता र त्यस्तै प्रकारको अधिरचनाको निरन्तरतामा बन्ने वा रहने अन्य कुनै पनि अभ्यासको राज्ययन्त्रबाट समतामुलक र सबैको पहु“च भएको राज्यसत्ता बन्न सक्दैन । त्यसकारण अहिले भइरहेको बहुदलीय व्यवस्थाको स्थानमा वा त्यस्तै प्रकारको व्यवस्थाको विकल्पमा नौलो जनवादी व्यवस्था स्थापनाको लागि जोडदार संघर्षलाई अगाडि बढाउन सक्रिय भूमिका खेल्नु सम्पूर्ण क्रान्तिकारी, वामपंथी, प्रगतिशिल, देशभक्त, जनतान्त्रिक र अग्रगामी न्यायप्रेमी युवाहरूको मुल कर्तव्य र आवश्यकता हो । नयॉ जनवादी क्रान्ति सामन्तवादी, दलाल तथा नोकरशाही पू“जीवादी र साम्राज्यवादी विरोधी क्रान्ति हो । त्यसकारण युवाहरुले सामन्तवाद, दलाल तथा नोकरशाही पू“जीवादका साथसाथै विस्तारवाद र साम्राज्यवाद विरोधी आन्दोलनमा विशेष भूमिका खेल्नु पर्दछ र विश्व स्तरमा चलिरहेको विस्तारवाद र साम्राज्यवाद विरोधी आन्दोलनसंग ऐक्यवद्धता कायम गर्नुपर्दछ ।
देशको प्रतिक्रियावादी व्यवस्थाले प्रभुत्ववादी, विस्तारवादी र साम्राज्यवादी व्यवस्थासंग आफ्नै किसिमको सम्वन्ध विस्तार गरेको हुन्छ । त्यसकारण कुनै पनि देशमा नया“ जनवादी क्रान्ति सफल पार्नको लागि हामीले विस्तारवाद र साम्राज्यवादका सबै रूपहरू विरुद्ध साथ साथै शसक्त संघर्ष गर्दै जानु पर्दछ । नेपालको सन्दर्भमा खासगरि अमेरिकी साम्राज्यवाद र भारतीय विस्तारवाद विरुद्धको सघर्षलाई झन बढी केन्द्र्रीत गर्नु पर्ने अवस्था हुन्छ । हामीले हाम्रो देशमाथि हुने सवै प्रकारका विदेशी शोषण, उत्पीडन, हस्तक्ष्ँेप र सार्वभौमिकता माथि आ“च आउने चलखेलहरु आदिको विरोध गर्नु पर्दछ । साथै विश्वमा हुने साम्राज्यवादी, विस्तारवादी तथा प्रभुत्ववादी नीतिको पनि विरोध गर्नु पर्दछ । साम्राज्यवाद, विस्तारवाद र सवै प्रकारका प्रतिक्रियावाद विरुद्ध संसार भरिका क्रान्तिकारी जनताले संचालन गरेका क्रान्तिकारी सघर्षहरूको समर्थन गर्दै त्यी सघर्षहरूसंग ऐक्यवद्धता कायम राखि त्यसप्रकारका क्रान्तिकारी आन्दोलनहरूसंग सम्वन्ध र सहयोग जारी राख्नु पर्दछ । यसरी नेपाल र विश्वभरी चलिरहेका क्रान्तिकारी आन्दोलहरूको बीचमा सच्चा क्रान्तिकारी एकता र ध्रुविकरण अगाडि बढ्ने छ । देशका युवाहरूलाई सच्चा देशभक्ति तथा क्रान्तिकारी अन्तर्राष्ट्रियवादको भावना बढाउने प्रयत्न गर्नु पर्दछ ।

सही क्रान्तिकारी युवा आन्दोलन अगाडि बढिरहदा क्रान्ति विरोधि शक्तिहरूले अनेक प्रकारका गलत विचार र भ्रमहरू फैलाएर युवाहरूलाई सही क्रान्तिकारी दिशातिर बढ्नलाई रोक्ने र अलमल्याउने प्रयास गर्दछन । त्यस्त्ँो बेलामा मुख्य त दुई प्रवृतिहरु क्रान्तिका बाधक बनेर देखा पर्दछन्, प्रथम, प्रतिक्रियावादी, दोश्रो, अवसरवादी । हाम्रो देशको क्रान्तिकारी आन्दोलनको सन्दर्भमा पनि यी समस्याहरू विद्यमान छन् । प्रतिक्रियावादी तत्वहरूले एकातिर युवाहरूलाई विभिन्न ढंगले दिग्भ्रमित पार्ने काम गरिरहेका छन् भने अर्कोतिर दक्षिणपन्थी, उग्रवामपन्थी, मध्यपन्थी प्रवृति र विभिन्न खाले अवसरवादी प्रवृतिहरूले पनि यो काम लगातार गरिरहेका छन् । यी सवै प्रकारका अवसरवाद क्रान्ति विरोधी हुन् । त्यसैले यसको विरुद्ध जोडदार र व्यवस्थित संघर्ष संचालन गर्नु क्रान्तिकारी युवा संगठनको नैतिक र व्यवहारिक दायित्व हो ।

नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले मुलतः नेपालका शोषित–पीडित, सीमान्तकृत समुदाय र सर्वहारावर्गका युवाहरूलाई संगठित गर्नको लागि पूरा प्रयत्न गर्नु पर्दछ । नेपाल कृषि प्रधान देश भएकोले जनसंख्याको ठूलो र मुख्य भाग किसानहरूको नै छ । त्यसकारण ग्रामिण किसान युवाहरूलाई संगठित गर्ने कार्यमा प्राथमिक महत्व दिनु पर्दछ । मजदुरहरूको संख्या हाम्रो देशमा कम भएता पनि यो उदयमान र क्रान्तिकारी वर्ग हो । त्यसकारण मजदुर युवाहरूलाई संगठनमा बढि महत्वका साथ संगठित गर्नु पर्दछ । आधारभुत वर्गका मजदुर र किसान युवाहरूलाई क्रान्तिकारी आन्दोलन उठान गर्न युवा संगठनको मुख्य कार्य क्षेत्र बनाउनु पर्दछ । आधारभुत वर्गका मजदुर र किसान बाहेक न्यायप्रेमी विद्यार्थी, महिला र बुद्धिजिवीहरूलाई पनि बढि भन्दा बढि संगठित गर्ने प्रयत्न गर्नु पर्दछ । किनभने क्रान्तिकारी आन्दोलनका संवाहकहरु नै यहि वर्ग र समुदायका हुन्छन् । त्यसैले उनीहरूलाई यहि आधारमा बढिभन्दा बढि संगठित गर्ने प्रयत्न गर्नु पर्दछ । यसको अर्थ सवैलाई खुल्ला प्रवेश दिनुृ अवश्य होइन । प्रतिक्रान्तिकारीहरू, दुस्मनका एजेन्टहरु र अवसरवादीहरू संगठनमा घुस्न नपाउ“न भन्नका लागि अत्यन्त सतर्क र सचेत रहनु पर्दछ ।
युवा संगठन मुलत एउटा सामाजिक संगठन बनाउनु पर्दछ र यस्ता संगठनहरुले कम्युनिजमको आर्दश वा माक्र्सवाद, लेनिनवाद, माओ त्सेतुङ्ग विचारधारालाई घोषित रूपमा अपनाउनु हुन्न भन्ने विचार पनि राजनीतिक आन्दोलनमा देखा पर्ने गरेको छ वा परेका छन् । यो प्रकारको सोचाइ मुलत समाजवाद तथा साम्यवाद र पु‘जीवादलाई समान दृष्टिकोणले हेर्ने वा दुवैप्रति तटस्थ रहने गलत सोचाइका रूपमा अगाडि आएको पाइन्छ । तर समाजवाद र पू“जीवाद तथा क्रान्तिकारी र प्रतिक्रान्तिकारी राजनीतिक सिद्धान्तका बीच भारी अन्तर हुन्छ । शोषित र मेहनतकस जनताको व्यापक हितहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने तथा उनीहरूका विरुद्ध प्रतिक्रियावादी स्वार्थहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने परस्पर विरोधी सिद्धान्त र व्यवस्थाहरूलाई समान ठान्ने वा उनीहरूको बीचमा तटस्थ रहने विचारहरूलाई पनि क्रान्तिकारी युवाहरूले दृढतापूर्वक अस्वीकार गर्नुपर्दछ र जनताको व्यापक हितलाई प्रतिनिधित्व गर्ने विचार, व्यवस्था वा आन्दोलनलाई दृढतापूर्वक समर्थन गर्नु पर्दछ ।

नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) को अगाडि मुख्य तीन प्रकारका जिम्मेवारी छन । प्रथम, देशका आम युवाहरूले आधारभुत मौलिक हक र अधिकारहरु निर्बाध प्रयोग गर्न पाउने वातावरण सृजना गर्न संघर्ष गर्नु, द्धीतिय, शोषित– पीडित र विपन्न वर्गका जनताले भोगिरहेका अन्याय, असमानता, वर्गीय उत्पीडन, भेदभाव र शोषणको पूर्णरुपमा उन्मुलन गर्नको लागि निर्मम संघर्ष र समाजमा रहेका अन्य अमानवीय संस्कार, परम्परा तथा मुल्यमान्यताहरुलाई क्रमश निषेधिकरण गर्न समाजिक चेतनाको अभिवृदि गर्दै जानु, तृतीय, उपरोक्त दुवै उदेश्य पूरा गर्नको लागि विशाल संख्यामा क्रान्तिकारी कार्यकर्ताहरू तयार पार्दै नया“ जनवाद, समाजवाद र साम्यवादको स्थापनाको दिशामा अगाडि बढ्नु । उक्त कार्यको लागि निर्णायक र महत्वपूर्ण तत्व ठिक नीति र कार्यनीतिको सफल प्रयोग नै हो । त्यसकारण नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले व्यवहारिक रुपले नै संघर्षसिल र अनुशासित कार्यकर्ता निमार्णको प्राथमिक कार्यलाई केन्द्रविन्दुमा राख्दै युवा आन्दोलनलाई अगाडि बढाउनु पर्दछ ।

व्यापक कार्यकर्ता निमार्ण र क्रान्तिकारी युवा आन्दोलनको उठान सगै निम्न कार्यलाई ध्यान दिनु पर्दछ । प्रथम, उनीहरूको अध्ययन र राजनीतिक चेतनाको स्तर माथि उठाउन प्रयत्न गर्नुपर्दछ । दोश्रो, उनीहरूलाई व्यापक प्रशिक्षण र शारीरिक तालिमको व्यवस्था गर्नु पर्दछ । यी उदेश्यहरु पूरा गर्नको लागि पुस्तकालय, वाचनालय आदीको स्थापना गर्नु पर्दछ । क्रान्तिकारी आन्दोलनमा युवाहरूलाई उपयोगी हुने प्रकारका पत्र–पत्रिका आदीको प्रकाशनमा जोड दिनु, विभिन्न स्तरका सैद्धान्तिक प्रशिक्षण, जनताप्रति उत्तरदायी सामाजिक काम तथा श्रम शिविरहरूको आयोजना गर्नु पर्दछ । अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको क्रान्तिकारी आन्दोलनबाट प्राप्त शिक्षालाई युवाहरूको वृतमा व्यापक प्रशिक्ष्ँित गर्नु पर्दछ । अन्तर्राष्ट्रिय क्रान्तिकारी साहित्य, विभिन्न देशका जनताहरूको क्रान्तिको इतिहास र क्रान्तिकारी योद्धाहरूको जीवनीहरूको अध्ययनमा जोड दिनु पर्दछ । त्यसप्रकारको चेतना र तालिमको लागि सवै भन्दा आवश्यक र महत्वपूर्ण कुरा उनीहरूलाई युवा संघको सामुहिक, अनुशासित, संगठनात्मक गतिविधि, जुझारु युवा आन्दोलन र संघर्षहरूमा खार्नु नै हो । यसरी खारिएर नै उनीहरू आफ्नो महान जिम्मेवारी पूरा गर्नको लागि योग्य, समर्थ र सकृय बन्दै जानेछन् । यसको निम्ति नेपाल युवा कम्युनिस्ट संघ (एकीकृत) ले व्यापक पहल र गतिशिलतालाई बढाउनु पर्दछ ।